Από την εμπειρία μας ως φοροτεχνικό γραφείο που εξειδικεύεται στη διαδικασία αλλαγής φορολογικής κατοικίας και στη φορολογία κατοίκων εξωτερικού, έχουμε διαπιστώσει ότι δεν υπάρχει σωστή και έγκυρη ενημέρωση με συνέπεια αυτό να οδηγεί τους Έλληνες κατοίκους εξωτερικού σε λάθη ή παραλείψεις. Σε συνομιλίες που έχουμε ακούμε συχνά “από τη στιγμή που έφυγα στο εξωτερικό δεν έχω καμία σχέση πια με την Έλλαδα, δεν πρόκειται ποτέ να με βρουν ή δεν δηλώνω ότι βρίσκομαι και εργάζομαι στο εξωτερικό γιατί αν το μάθει η Ελληνική εφορία θα με φορολογήσει διπλά”, αντιλήψεις που είναι εντελώς λανθασμένες. Η φορολογική κατοικία και ο τόπος μόνιμης διαμονής είναι δύο διαφορετικές έννοιες και η εφορία θα σε θεωρεί φορολογικό κάτοικο Ελλάδας αν δεν κάνεις την μεταβολή της φορολογικής σου κατοικίας, ακόμα κι αν μένεις μόνιμα στο εξωτερικό για πολλά χρόνια. Μέσα στο 2017 θα ξεκινήσει η υποχρεωτική αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ πολλών κρατών, ανάμεσά τους φυσικά και η Ελλάδα. Συνεπώς ακόμα και Έλληνες κάτοικοι εξωτερικού, που εδώ και πολλά χρόνια βρίσκονται στο εξωτερικό αλλά δεν έχουν μεριμνήσει να μεταφέρουν στο ΑΦΜ τους σε Δ.Ο.Υ. αρμόδια κατοίκων εξωτερικού, θα πρέπει έστω τώρα να προβούν στις κατάλληλες ενέργειες. Εκείνο που πρέπει πρώτα να ελέγξει κάποιος, είναι το σε ποιά χώρα είναι η φορολογική κατοικία του. Αυτή είναι η πιο κρίσιμη ερώτηση και για να δώσει κάποιος μια σωστή και ολοκληρωμένη απάντηση θα πρέπει να συγκεντρώσει όλες τις πληροφορίες και να εξετάσει αρκετούς παράγοντες που την επηρεάζουν. Θα πρέπει, επίσης, να ορίσει στην Ελλάδα φορολογικό εκπρόσωπο, ένα φυσικό προσωπο που θα πρέπει να είναι κάτοικος Ελλάδας.
Η ΠΟΛ.1058/18.3.2015 περιγράφει την διαδικασία μεταβολής της φορολογικής κατοικίας κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του Ν.4172/2013 και του Ν.4174/2013. Σ’αυτή μεταξύ άλλων αναφέρει: “τα φυσικά πρόσωπα που επιθυμούν να μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία στο εξωτερικό οφείλουν να υποβάλουν, το αργότερο έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του πρώτου δεκαήμερου του μηνός Μαρτίου του φορολογικού έτους που ακολουθεί το φορολογικό έτος αναχώρησης, στο Τμήμα ή Γραφείο Συμμόρφωσης και Σχέσεων με τους Φορολογουμένους της Δ.Ο.Υ. όπου είναι υπόχρεοι υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος ως φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας: αίτηση (έντυπο Μ0) με συνημμένα τα έντυπα Μ1 και Μ7 συμπληρωμένα, όπως ορίζουν οι κείμενες διατάξεις, καθώς και έγγραφη δήλωση με βεβαιωμένο το γνήσιο της υπογραφής τους, για τον ορισμό φορολογικού εκπροσώπου τους στην Ελλάδα. Παράλληλα, εφόσον διαθέτουν, συνυποβάλλουν και τα σχετικά δικαιολογητικά”. Συνεπώς όποιος πληροί τις προϋποθέσεις, πρέπει να προχωρήσει στην μεταβολή της φορολογικής του κατοικίας έως 10/03/2017* και να υποβάλει τις παραπάνω αιτήσεις στην Δ.Ο.Υ που ανήκει ορίζοντας ταυτόχρονα τον φορολογικό του εκπρόσωπο στην Ελλάδα.
Ο υπάλληλος της Δ.Ο.Υ. αφού παραλάβει τα ως άνω έντυπα, οφείλει να συμπληρώσει την ηλεκτρονική εφαρμογή για τη μεταβολή της φορολογικής κατοικίας, ακολουθώντας τις οδηγίες που θα δοθούν από τη Δ/νση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης της Γ.Γ.Δ.Ε.
Τα προαναφερθέντα φυσικά πρόσωπα οφείλουν να προσκομίσουν, το αργότερο έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του πρώτου δεκαήμερου του μηνός Σεπτεμβρίου του φορολογικού έτους που ακολουθεί το φορολογικό έτος αναχώρησης, στο ως άνω Τμήμα ή Γραφείο της Δ.Ο.Υ.:
(α) Βεβαίωση φορολογικής κατοικίας από την αρμόδια φορολογική αρχή του κράτους όπου δηλώνουν φορολογικοί κάτοικοι, από την οποία να προκύπτει ότι είναι φορολογικοί κάτοικοι αυτού του κράτους. Εάν οι φορολογούμενοι έχουν εγκατασταθεί σε κράτος με το οποίο υφίσταται Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας Εισοδήματος (στο εξής ΣΑΔΦΕ) και εφόσον αποκτούν εισόδημα στη χώρα μας, μπορούν να προσκομίσουν, αντί της βεβαίωσης, την προβλεπόμενη Αίτηση για την Εφαρμογή της ΣΑΔΦΕ όπου είναι ενσωματωμένο το πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας (δίγλωσσα έντυπα) ή (β) αντίγραφο της εκκαθάρισης της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος που υπέβαλαν στο άλλο κράτος ή (γ) ελλείψει εκκαθάρισης, αντίγραφο της σχετικής δήλωσης φορολογίας εισοδήματός τους.
Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η προσκόμιση κάποιων από τα ανωτέρω δικαιολογητικά από την αρμόδια φορολογική αρχή, τότε απαιτείται βεβαίωση από οποιαδήποτε άλλη δημόσια ή δημοτική ή άλλη αναγνωρισμένη αρχή με την οποία θα αποδεικνύεται ο ισχυρός δεσμός (κέντρο ζωτικών συμφερόντων) του φυσικού προσώπου με το άλλο κράτος.
Για τη γνησιότητα των αλλοδαπών δημοσίων εγγράφων, τα οποία έχουν συνταχθεί στο έδαφος του αλλοδαπού κράτους και περιγράφονται στην παρ. 2 της παρούσης, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τη Σύμβαση της Χάγης (Apostille) ή κατά τα διεθνή νόμιμα (προξενική διαδικασία), εφαρμόζονται οι οδηγίες της Δ/νσης Οργάνωσης (σχετ. το με αριθ. Δ6Δ 1095210 ΕΞ2014/25.06.2014 έγγραφό της). Επίσης, για τα προβλεπόμενα έγγραφα απαιτείται επίσημη μετάφραση στην Ελληνική γλώσσα.
Από τη διαδικασία αυτή εξαιρούνται οι προαναφερθείσες Αιτήσεις για την Εφαρμογή των ΣΑΔΦΕ, καθώς και τα πιστοποιητικά φορολογικής κατοικίας που εκδίδουν οι φορολογικές αρχές των ΗΠΑ και της Τουρκίας, στο πλαίσιο των ΣΑΔΦΕ που έχουν συναφθεί με τη χώρα μας.
Μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικά την ΠΟΛ.1058/18.3.2015 και να ενημερωθείτε κατάλληλα. Εμείς θα είμαστε πάντα δίπλα στους Έλληνες κατοίκους εξωτερικού και είναι χαρά μας να προσφέρουμε επαγγελματικές υπηρεσίες, άμεσα, προσωπικά και προσαρμοσμένες στις ανάγκες τους.
* Σημείωση: Παρ’ όλο που η εγκύκλιος 1058/18.3.2015 αναφέρει ως ημερομηνία υποβολής το αργότερο, την τελευταία εργάσιμη ημέρα του πρώτου δεκαήμερου του μηνός Μαρτίου, οι αιτήσεις γίνονται δεκτές και μετά από αυτή την ημερομηνία.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Η ΠΟΛ.1058/18.3.2015 έχει καταργηθεί από την ΠΟΛ.1201/6-12-2017 η οποία περιγράφει τη διαδικασία μεταφοράς του ΑΦΜ σε Δ.Ο.Υ. αρμόδια κατοίκων εξωτερικού